Liefsten,
Laat ik maar meteen helderheid scheppen: verwacht geen traditioneel kerstcadeau van me dit jaar, en wees voorbereid voor de komende jaren. Het is uit, ik doe niet meer mee. De afgelopen dagen viel het me op in mijn contacten, van alle kanten kwam het op me af: de ene had het over namen trekken en lijstjes opstellen, de ander sms’te me over shopping-perikelen, een derde moést nog het perfecte cadeau scoren voor x of y. Telkens overviel mij een wee, beklemd gevoel. Ik beschouw jullie stuk voor stuk als kritische, weldenkende mensen en zie met lede ogen hoe jullie door KKK – KerstKoopKoorts – worden bevangen. Begrijp me goed: ik wil me niet superieur opstellen. Ik geef toe dat het me op sommige momenten ergert en ik mijn ogen in toom moet houden zodat ze niet gaan rollen, mijn tong omdraai in mijn mond opdat er geen ‘oh my god’ zou ontsnappen. Ik voel me erbuiten staan en ervaar een zekere gekweldheid, omdat ik het jammer vind dat jullie je blijkbaar gedwongen voelen om aan de consumptiegekte mee te doen.
Ik weet het wel, het gaat om sfeer. Ik weet het wel, het kan gezellig zijn om bij een opgetuigde spar en het nodige voer en drank cadeautjes uit te pakken. Maar ik kan me ook niet ontdoen van de indruk dat het allemaal wel heel obligaat is, dat het een evenwichtsoefening wordt in wederzijdse materiële verwachtingen.
Jij koopt voor mij een keukengadget.
In ruil koop ik voor jou een dvd-box.
Tot en met afspraken over maximale budgetten. Het lijken de Belgische begrotingsonderhandelingen wel. En uiteindelijk komt het neer op: nog meer overbodige spullen, nog meer ballast, nog meer afval en de koopindustrie die nog maar eens haar almacht bevestigd ziet.
Het doet mij denken aan een uitspraak van de Sloveense filosoof Slavoj Zizek dat het doel van het kapitalisme erin bestaat ons te laten ophouden met denken. Liefsten, jullie zijn stuk voor stuk intelligente mensen, laten we weer helder worden in het hoofd, laten we dit juk afgooien en heerlijk samen zijn met kerst zonder al die ingepakte koude kak. Mijn verstand kan er niet bij dat heel dit commerciële circus is gebouwd omheen de vermeende geboortedag van een man die eenvoud en menslievendheid uitdroeg en zich kritisch opstelde ten opzichte van de samenleving waarin hij was opgegroeid. Laten wij dat dan ook doen.
Ik hou oprecht van jullie allen en ik besef dat ik dat veel te weinig laat blijken. Mea culpa, ik ben soms een onvermogend opdondertje. Daarom het volgende besluit: elk van jullie mag de komende tijd bij wijze van alternatief cadeau een persoonlijke eindejaarsbrief van me verwachten. Op papier of digitaal, zoals het uitkomt. Ik zal erin neerschrijven waarom ik van elk van jullie hou, wat ik in jullie bewonder en wat me als bijzonder fijn bijblijft van het afgelopen jaar. Ik hoop dat jullie het mij niet kwalijk nemen dat er verder niks uit te pakken zal vallen of dat ik hier de kerstpret zit te vergallen met mijn gezeur.
Hou vooral je mailbox en je slakkenpost in het oog.
Liefs,
Sandra